مدیریت بحران ها - راه برون رفت از بن بست ها


بحران چیست؟

 زمانی از وقوع بحران حرف می زنیم که حادثه یا وضعیت موجود خارج ا زتوان و امکانات ما برای کنترل و مدیریت آن باشد. بحران، حادثه یا وضعیتی است که با دانش و تجربه تاکنونی و ابزارهائی که در اختیار داریم قابل پاسخگوئی نیست . این که یک وضعیت در موقعیت بحرانی است یا نه از فرد به فرد متفاوت می باشد. چه بسا یک حادثه برای یک خانواده بسیار پیش پا افتاده اما برای خانواده دیگری سنگین  یا سرنوشت ساز باشد

عموما، خود حادثه ای که موجب بحران می شود  چندان سخت نیست، اما پیامدها و تأثیرات روحی و روانی آن است که فراتر از مرزهای طاقت انسان گسترش می یابد. فردی که در مرکز و معرض بحران است دچار مشکلات روحی، احساسی، عاطفی و جسمی می شود و قابلیت های همیشگی و معمول او به مداری بسیار ضعیف تر و پائین تر کاهش می یابد

بحران ها انرژی گیر، گیج کننده، حیرت انگیز و پر هزینه هستند و چنانچه به خوبی مدیریت نشوند تأثیرات ماندگار و دراز مدت بر ساختار روح و روانفرد  ودر مجموعه انرژی و استعداد او برای روبرو شدن با موانع آتی در زندگی او می گذارد



عوامل تسریع کننده در بحران ها

 

توسعه  - به عنوان مثال، ا وقایع مرتبط با دوران گذاردر زندگی.  تولد فرزند، فارغ التحصیلی از کالج، میانسالی، تغییر شغل، بازنشستگی

 

وجودی یعنی، درگیری های داخلی و نگرانی های مربوط به یک هدف، مسئولیت، استقلال، آزادی، و یا تعهد

پی بردن به این اقعیت که فرد امکان تتاثیرگذاری  قابل توجهی در مسیر زندگی و سرنوشت خود نداشته است. مثلا این که هرگز ازدواج نکرده و یا صاحب فرزند نشده است و در نتیجه زندگی برایش بی معنا شده است

 

محیط زیست  - به عنوان مثال، بلایای طبیعی و یا ساخته دست انسان - گردباد، زلزله، سیل، طوفان، آتش سوزی

 

پزشکی  -به عنوان مثال، یک وضعیت پزشکی تازه تشخیص داده شده و یا تشدید یک مشکل پزشکی موجود - : مولتیپل اسکلروزیس، ایدز، ناباروری، انفارکتوس قلبی، سرطان، مشکلات پزشکی که منجر به از کار افتادگی جزئی و یا کلی شده اند مانند سکته های مغزی

 

روانپزشکی - عارضه هائی که بر توان عبور از بحران و مقابله با سختی ها تأثیر می گذارند -: افسردگی یا افکار خودکشی، حوادث رسوب اختلال حاد یا استرس پس از سانحه


موقعیتی  -حوادث نادر مثلا- از دست دادن شغل، ورشکسته شدن، طلاق، تجاوز به عنف

کلی ترین دسته بندی بحران ها

 

١- بحران فردی 

٢- بحران خانوادگی 

٣- بحران اجتماعی

 

بحران فردی

یک نمونه کلاسیک بحران فردی ابتلای ناگهانی به یک بیکاری سخت( مثلا ابتلای به ایدز یا سرطان) است. بی تردید ابعاد بحران فردی به خانواده و کار فرد(اجتماع) هم کشیده می شود. بچه دار نشدن، بیکار شدن و مشکلاتی از این قبیل از نمونه های دیگربحران های فردی هستند

 

بحران خانوادگی

اختلافات شدید خانوادگی، مریض شدن ناگهانی یکی از اعضای خانواده، بیکار شدن یک نفر در خانواده و...ازانواع بحران های خانوادگی هستند. جدائی شاید بزرگترین بحران یک خانواده باشد

 

بحران های اجتماعی

سرکوب سیاسی، جنگ، قحطی، زلزله و فجایع فراگیر طبیعی، اوج گرفتن فساد و اعتیاد و بیکاری و اوضاع بد اقتصادی چند نمونه از بحران های اجتماعی هستند