سلسله مراتب نیازهای انسان بر اساس مدل ماسلو و کاربرد عملی آنها
برای استفاده از هرم نیازهای مازلو در زندگی، باید این نیازها و چگونگی تاثیر آنها بر انگیزه افراد را درک کنید. هر نیاز بر اساس نیاز پیشین خود ایجاد میشود و به فرد اجازه احساس رضایت بیشتری از خود را میدهد. این مسئله، داشتن انگیزه و تفکر خلاق را ترغیب میکند.
1. نیازهای زیستی؛
2. نیازهای امنیتی؛
3. نیازهای اجتماعی (مثل علاقهمندی و تعلق)؛
4. نیاز به احترام (مثل عزت نفس و ارزش)؛
5. خودشکوفایی و خودانگیزشی.
1- نیازهای زیستی در هرم نیازهای مازلو
نیازهای زیستی در سلسله مراتب نیازهای مزلو به اساسیترین و ابتداییترین نیازهای انسانی اشاره دارند. کارکنان هنگام کار نیاز به دسترسی به خدمات اساسی و فرصتها احتیاج دارند تا این حس را در خود داشته باشند که به نیازهای اساسی و بنیادین آنها پاسخ داده میشود. شما نیاز به دسترسی به سرویس بهداشتی، مکانی برای تامین آب آشامیدنی، محل استراحتی برای خوردن وعدههای غذایی و میانوعدهها و همچنین یک محیط کار راحت و آرام دارید. هنگامی که در مکانی مشغولبهکار میشوید، یکی از نیازهای زیستی شما داشتن درآمد مداوم و ثابت برای تامین هزینههای خود، محل زندگی، غذا، آب و برق و سایر نیازهای ضروری است.
2- نیازهای امنیتی در هرم نیازهای مازلو
ایمنی نیز یکی دیگر از نیازهای حیاتی سلسله نیازهای مزلو است که میتواند رضایت کلی شما را، از محل کارتان، تحت تأثیر قرار دهد. این امری طبیعی است که نگران ایمنی خود و عزیزانتان باشید. بهعنوان مثال، یکی از اولویتهای شما ممکن است تامین فضایی امن برای زندگی و سکونت خانوادهتان باشد و به همین دلیل، برای تامین آن سخت کار و تلاش کنید. در محل کار، داشتن احساس سلامتی و ایمنی جسمی نیز باارزش و دارای اولویت است.
با توجه به هرم نیازهای مازلو شما باید احساس کنید که از منابع و داراییهای شخصیتان حفاظت میشود. اطمینان حاصلکردن از یک محل کار امن، ممکن است شامل تهیه مبلمان اداری مناسب یا موس ارگونومیک باشد که به درستی از سلامت شما پشتیبانی کند و خطر آسیبدیدگی را کاهش دهد. یا مثلا ایمنسازی ساختمان برای جلوگیری از ورود افرادی که ممکن است به صورت بالقوه خطرناک باشند.
یکی دیگر از جنبههای ایمنی در محل کار، مربوط به داشتن احساس امنیت و حمایت عاطفی است. اگر نگران ازدستدادن شغل خود به دلیل تعدیل نیرو یا کاهش بودجه باشید، دستیابی به انگیزه برای رفتن به سطوح بعدی در هرم مزلو و نشاندادن بالاترین سطح عملکرد از خود، چالشبرانگیز و سخت خواهد شد. آینده نامشخص همچنین منجر به کاهش و ازبینرفتن اخلاقیات در محیط کار میشود.
3 - نیازهای اجتماعی
سطح نیازهای اجتماعی سلسله مراتب نیازهای مازلو در محل کار، کمی نسبت به سایر زمینههای زندگی شما متفاوت است. اگر قدری احساس تعلق نسبت به شغل خود نداشته باشید، ممکن است ارتباط عمیق و اساسی بین خود و کارتان حس نکنید یا نتوانید انگیزه کافی را برای موفقیت به دست آورید.
ایجاد و شکلگیری روابط در محل کار، همیشه برای افراد کار آسانی نیست. میزان مشارکت و همکاری کارکنان در شرکتهایی که فعالیتهای اجتماعی مختلفی برگزار میکنند و به کارکنان خود فرصتهای بیشتری برای ایجاد و تشکیل روابط خارج از محیط کار میدهند، نسبت به سازمانهایی که روی جنبههای ایجاد تعادل کار و زندگی تمرکز ندارند، بالاتر است. وقتی نسبت به محیط کار و تیم خود حس تعلق و هماهنگی داشته باشید، داشتن احساس اشتیاق به کار و کسب نتایج مطلوب و رسیدن به موفقیت آسانتر میشود.
4-نیاز به احترام در هرم نیازهای مازلو
چهارمین سطح سلسله مراتب نیازهای مزلو و نیاز به احترام مثل عزت نفس و ارزش است. عزت و اعتبار در محیط کاری، به معنای رسیدن به این باور است که شما در دستیابی به هدفی والاتر مشارکت دارید و این مشارکت شما در محیط کار به رسمیت شناخته میشود. در محل کار، این بسیار مهم است که افراد احساس کنند در حال رشد، پیشرفت و دستیابی به نتایج مطلوب هستند و اطرافیان آنها هم این نتایج را تشخیص میدهند. وقتی به خودتان و تواناییهایی که دارید اعتماد داشته باشید و بازخورد و تشویق مثبت هم دریافت کنید، احتمال موفقیت شما بسیار بیشتر خواهد بود.
بر اساس سلسله نیازهای مازلو، عزت و اعتبار یک فرد، در نهایت، بر تعامل و ارتباطات کلی او هم اثر میگذارد. در حوزه مدیریت، به رسمیت شناختن و تقدیر از کارمندان بطور منظم، میتواند بر عزت نفس آنها تاثیر مثبت بگذارد؛ حتی وقتی یکی از کارکنان دچار کشمکش است. اگر بازخورد فقط به صورت بازنگری سالانه باشد، میتواند باعث آسیبدیدن عزت نفس افراد شود.
۵. خودشکوفایی و خودانگیزشی در هرم نیازهای مازلو
سطح نهایی در سلسله نیازهای مازلو، خودشکوفایی است که به معنای به حداکثر رساندن تواناییهای فردی در کار و زندگی است. یک فرد، در نهایت میخواهد احساس کند که در زندگی و موقعیت شغلی خود بهترین کاری را که از پس آن برمیآید انجام میدهد. این مسئله در داشتن انگیزه برای ادامهدادن مسیر شغلی و موفقیت به او کمک میکند. کارمندی که در حال خودشکوفایی و خودانگیزشی است، احساس میکند قدرت دارد و به او اعتماد میشود. این احساسات سبب تشویق رشد و تعامل در افراد میشود.
یکی از کلیدهای اصلی که کمک میکند از برآوردهشدن این نیاز از هرم نیازهای مازلو مطمئن شوید، دادن فرصتهایی به افراد یک سیستم است که به آنها امکان موفقیت میدهد. سرپرستان باید به مهارتها و تواناییهای کارکنان خود توجه کنند و به آنها در راه پیشرفت شغلی خود کمک کنند؛ بدون اینکه آنها را به سمت نقشها و وظایفی سوق دهند که برایشان مناسب نیست.